เด็กวัยเรียน เด็กวัยกำลังโต กำลังจะกลายเป็นวัยรุ่น พัฒนาการเด็ก 10 ขวบ เป็นอย่างไรบ้าง ลูกในวัยนี้สามารถสื่อสารได้อย่างไรบ้าง เหมาะที่จะเรียนรู้เรื่องอะไร ชวนผู้ปกครองมารู้จักลูกในวัยนี้ให้มากขึ้นกว่าเดิมกัน
พัฒนาการเด็ก 10 ขวบ โดดเด่นในเรื่องการเรียนรู้ พร้อมสำหรับอนาคต
เด็กในช่วงวัย 10 – 12 ปี หรือในช่วงประถมศึกษาตอนปลาย หรือ ป.4 – ป.6 นั่นเอง ซึ่งเป็นวัยกำลังดื้อเลย นอกจากความดื้อแล้ว เด็กวัยนี้ยังมีความสามารถในทักษะพื้นฐานต่าง ๆ อย่างครบถ้วน มีทั้งเรื่องเล่น เรื่องจริงจัง เข้าใจในสิ่งรอบตัวอย่างมีเหตุผล รู้จักการตอบสนองต่อสังคมได้ชัดเจน และเป็นช่วงที่เหมาะต่อการเรียนรู้ทักษะสำคัญต่าง ๆ ที่เป็นประโยชน์ต่อตัวของเด็กเอง
บทความที่เกี่ยวข้อง : พัฒนาการเด็ก 9 ปี ช่วงวัยดื้อหนัก เตรียมเข้าสู่วัยรุ่น
วิดีโอจาก : สามเณร ปลูกปัญญาธรรม – True Little Monk
1. ทักษะในการฟังสู่การวิเคราะห์พื้นฐาน
ในวัยนี้แน่นอนว่าได้รับการศึกษา และการอบรมมามากพอสมควรแล้ว เป็นช่วงประถมปลาย ทำให้เห็นถึงพัฒนาการในด้านการฟัง การนำไปคิดวิเคราะห์ในระดับพื้นฐานได้ดี ในตอนนี้ลูก ๆ ไม่เพียงแค่ฟังอย่างเดียว แต่ยังมีความรู้ คิดตาม มีการแสดงความคิดเห็นที่มีเหตุผลมากขึ้น สามารถนำเรื่องที่ฟังมาไปปรับใช้ในชีวิตประจำวันได้ ไม่เพียงแต่ทักษะด้านการฟังที่พัฒนาไปเท่านั้น แต่การเป็นผู้ฟังที่ดี มีมารยาทในการฟังยังเป็นสิ่งที่เด็กวัยนี้สามารถแสดงออกมาได้ หากได้รับการอบรมเลี้ยงดูในเรื่องนี้อย่างจริงจัง
2. การพูดที่เข้าสู่การเป็นวัยรุ่นอย่างชัดเจน
เมื่อทักษะการฟังพัฒนาไปในด้านบวก ทักษะในการพูดก็เช่นเดียวกัน เด็กในวัย 10 ปีนี้ สามารถพูดสื่อสารใจความสำคัญ บอกในสิ่งที่ตนเองต้องการ พูดโกหกได้ พร้อมทั้งยังบอกได้ด้วยว่าเหตุผลคืออะไร สามารถเรียนรู้การแสดงออกทั้งอารมณ์ และน้ำเสียงในการพูดให้เข้ากับสถานการณ์ อย่างไรก็ตามการเข้าสู่วัยรุ่นนี้ อาจทำให้ภาษาพูดของเด็กในแต่ละยุคมีความแตกต่างกัน และสามารถแปรผันไปตามสังคม และสื่อต่าง ๆ ที่เด็กรุ่นนี้ดูมาด้วยเช่นกัน
3. อ่านแล้วนำไปใช้ได้
ทักษะด้านการอ่านของเด็กวัยนี้เองก็ดีเช่นกัน หากได้รับการฝึกฝนมามากพอ จะทำให้อ่านได้อย่างคล่องแคล่ว ไม่ตะกุกตะกัก แต่ความบ่อยในการอ่านหนังสือของเด็กแต่ละคนนั้นมีความแตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับความชอบของเด็กแต่ละคนด้วย หากเป็นเด็กที่ชอบอ่าน ก็จะใช้เวลากับหนังสือในเวลาว่างมากขึ้น เด็กในวัยนี้สามารถเรียนรู้ และเข้าใจแหล่งที่มาของความรู้ว่าต้องอ่านจากหนังสือแบบไหน ถึงจะได้สิ่งที่ตนเองต้องการ และสามารถนำสิ่งที่อ่าน ไปปรับใช้ให้เกิดประโยชน์ได้จริงในชีวิตประจำวันด้วย
4. เขียนลายมือหวัดและบรรจง
ในเรื่องของทักษะการเขียนของเด็ก 10 ขวบนั้น เป็นสิ่งที่พัฒนาไม่แพ้ทักษะในด้านอื่น ๆ เลย เด็กวัยนี้สามารถเขียนได้อย่างรวดเร็ว มีความคุ้นเคยดีกับการใช้ดินสอ หรือปากกาแล้ว โดยเฉลี่ยแล้วเด็กวัยนี้จะเน้นการเขียนให้เร็ว ไม่ได้เน้นลายมือให้สวย ส่วนมากลายมือของเด็ก ๆ จึงมักออกมาในรูปแบบหวัดกึ่งตัวบรรจง อย่างไรก็ตามเรื่องของลายมือจะสวยมากน้อยแค่ไหน ก็ขึ้นอยู่กับการฝึกฝนลายมือด้วยนั่นเอง
5. เพศหญิงยังคงสูงกว่าเพศชาย
ในช่วงนี้ยังคงเป็นช่วงที่ลูกสาวโตกว่าลูกชาย ก่อนที่ลูกชายจะโตแซงหน้าในช่วงวัยรุ่น โดยผู้หญิงอายุ 10 ปีจะมีส่วนสูง 125 – 148 เซนติเมตร ส่วนเพศชายจะสูง 125 – 146 เซนติเมตร ส่วนเรื่องของน้ำหนักเพศหญิงช่วงนี้จะหนักไม่เกิน 48 กิโลกรัม ส่วนเพศชายจะหนักไม่เกิน 59 กิโลกรัม ในวัยนี้ถือเป็นวัยที่ควรส่งเสริมความสูงด้วยกีฬา เพราะตัวยังพอยืดได้อยู่ และต้องระวังการกินขนมมากไป อาจทำให้มีน้ำพุ่งขึ้นสูงได้ เพราะวัยนี้มักจะชอบทานขนมกรุบกรอบมากเป็นพิเศษ
6. มีความคิดสงสัย และอยากลอง
ในด้านของจิตใจ และความคิดของเด็กวัยนี้ เป็นโค้งสำคัญในการบอกตัวตนนิสัย ความชอบเบื้องต้นของลูก เพราะมีความต้องการทดลองสิ่งต่าง ๆ โดยเฉพาะเรื่องที่ตนเองสนใจเป็นพิเศษ มีความคิดเป็นของตนเองอย่างชัดเจน มีความต้องการและสื่อสารออกมาให้คนรอบตัวเข้าใจ หรือเลือกที่จะปกปิดก็ได้เช่นกัน ในเรื่องของการเรียนรู้นี้เองที่ต้องระวัง เพราะเด็กในวัยนี้อาจมีการยับยั้งชั่งใจในเรื่องที่ไม่ดีน้อยกว่าผู้ใหญ่ ทำให้ผู้ปกครองต้องคอยสังเกต และพูดคุยกับลูกอยู่เสมอ ๆ
เสริมพัฒนาการลูกวัย 10 ปีอย่างไรดี ?
สำหรับผู้ปกครองที่กำลังมองหาการเสริมพัฒนาการให้กับลูกรักในช่วงวัยเรียนนี้ จริง ๆ แล้วไม่ได้มีอะไรที่ต้องทำเป็นพิเศษ เพราะเด็กวัยนี้สามารถรับรู้ สื่อสารได้ดีแล้ว สามารถเรียนรู้หลายสิ่งได้ด้วยตนเอง ผู้ปกครองจึงควรทำเพียงการส่งเสริมการเรียนรู้ทักษะที่สำคัญ และมีประโยชน์ในชีวิตจริง ด้วยการให้ลูกมีส่วนร่วมในงานบ้าน หรือกิจกรรมต่าง ๆ เช่น ทำความสะอาดบ้าน, ปลูกต้นไม้, ซักผ้า, ไปจ่ายตลาด หรือทำแผล ล้างแผล เป็นต้น
นอกจากนี้ผู้ปกครองยังสามารถสังเกตความชอบของลูก ลองพูดคุยถึงอาชีพในฝัน และส่งเสริมกิจกรรมต่าง ๆ ที่เป็นแนวทางที่ลูกชอบ เช่น ลูกชอบร้องเพลงอยากเป็นนักร้อง ก็ควรให้ลูกไปฝึกร้องเพลง เรียนร้องเพลง เป็นต้น นอกจากนี้ด้วยเด็กวัยนี้เรียนรู้กับเพื่อนอยู่มาก ผู้ปกครองจึงควรระมัดระวังในเรื่องพฤติกรรม และการคบเพื่อนด้วย
พัฒนาการเด็ก 10 ขวบที่เป็นไปอย่างรวดเร็วนี้ อาจทำให้ผู้ปกครองรับมือได้ไม่ง่ายแน่นอน เพราะเด็กวัยนี้โตเร็วทั้งพฤติกรรม และความคิด ผู้ปกครองจึงอย่าละเลยช่วงเวลาที่จะได้อยู่กับลูก เพื่อได้เรียนรู้ตัวตนของลูกให้ชัดเจนยิ่งขึ้น
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :
พัฒนาการเด็ก 6 ปี เป็นอย่างไร ลูกเริ่มเรียนรู้จริงจังแล้ว
เมื่อลูกน้อยงอแง ไม่อยากไปโรงเรียน ทำอย่างไรดี ?